ατερθ δζδ πψΰδ ωιω ωιϊεσ τςεμδ δγεχ αιο ξηχψ δΰπϊψετεμεβιδ (ξηχψ ϊψαεϊ δΰγν) ωδεΰ ϊηεν αξγςι δηαψδ μαιο ξγςι δλιξιδ εδαιεμεβιδ. εαΰετο ρτφιτι, πψΰδ λΰο λιφγ δΰπϊψετεμεβιδ δαιΰδ μτϊψεο ϊςμεξδ ωπηωαδ αϊηιμδ αθςεϊ λχωεψδ μξημδ βπθιϊ. πψΰδ ΰϊ δχωψ αιο χπιαμιεϊ ωμ ωαθ αβιπΰδ δηγωδ μαιο ξημϊ δτψδ δξωεβςϊ εξημϊ δωιπδ δχθμπιϊ.
λΰωψ ξημδ ζε ΰε ΰηψϊ ξετιςδ αξωτηεϊ ξρειιξεϊ αϊγιψεϊ βαεδδ εαγεψεϊ ωεπιν - ξϊςεψψ ηωγ ωξγεαψ αξημδ βπθιϊ ωξχεψδ αξεθφιδ ωμ βο ξρειν. ξεθφιδ λζε ξεαιμδ αξχψιν ψαιν μιιφεψ ημαεο μΰ ϊχιο εμξημδ.
αςαψ ΰτιεο ξημδ βπθιϊ πςωδ αςιχψ αΰξφςεϊ δχωψ αιο ριξπιν χμιπιιν (ξημδ) μαιο ϊγιψεϊ δδετςδ ωμ δξημδ αωεΜωμεΙϊ ξωτηϊιεϊ. ςμ τι γτερ δετςϊ δξημδ αγεψεϊ δωεπιν εαιο δξιπιν ( ζλψιν επχαεϊ). γεβξδ ιγεςδ διΰ ξημϊ δδξετιμιδ ωδιιϊδ πτεφδ αωεωμεϊ δξμελδ (αβμμ πιωεΰι χψεαιν) εμλο δξημδ λεπϊδ βν "ξημϊ δξμλιν" εξλΰο δϊβμβμ δξεπη "γν ληεμ" - λλιπει μγν ΰφιμιν.
ωεωμϊ ξμλιν - δζλψιν δηεμιν ξρεξπιν αψιαες ξμΰ. δπχαεϊ δπωΰιεϊ ξρεξπεϊ αςιβεμ ηφι ξμΰ.
λιεν ΰπηπε ιεγςιν μζδεϊ ΰϊ δβο δτβεν ξαγιχϊ γν ωμ δηεμιν εξωτηεϊιδν αξψαιϊ δξημεϊ δβπθιεϊ. ΰαμ ιω ςγιιο ξημεϊ δπεωΰεϊ ΰετι βπθι ωςγιιο μΰ ζιδε ΰϊ δβο δτβεν. μΰιαηεο δξημεϊ δΰμε ξωϊξωιν αωιθεϊ βπθιεϊ ςχιτεϊ λβεο αγιχϊ μιπχιιβ' βπθι ΰε ϊΰηιζδ βπθιϊ (αςαψιϊ) .
ΰϊ δωιςεψ δχφψ δζδ αβπθιχδ δαΰϊι λδχγξδ μπεωΰ δξψλζι ωμ δτερθ - λΰωψ ξϊαψψ ωγτερ ξημδ ωπψΰδ βπθι αςμιμ ΰιπε μξςωδ βπθι λμμ ελμμ. ΰεξπν ξγεαψ αξεθφιδ αγπ"ΰ, ΰκ διΰ ξεςαψϊ μγεψεϊ δαΰιν ωμΰ αδεψωδ βπθιϊ ΰμΰ αγψκ (λαιλεμ ξρϊεψιϊ) ζε ΰε ΰηψϊ.
ατερθ δζδ ΰαιΰ γεβξδ μξημϊ δχεΜψεΜ (Kuru) ωδϊβμϊδ αχψα ωαθ ΰελμι ΰγν (χπιαμιν) αβιπΰδ δηγωδ αωπεϊ δηξιωιν αξΰδ δχεγξϊ. ζε ξημδ μμΰ ξψτΰ ωδπτβςιν αδ ξβμιν αϊηιμδ ωιπειιν ξπθμιν δϊπδβεϊιιν, μΰηψ ξλο ςεειϊεϊ ωψιψιν εωιθιεο εμαρεσ ξεεϊ ϊεκ λωπδ ξδβιμει.
ωαθ τεψδ (Fore) αβιπΰδ δηγωδ - χψγιθ NRG
αδϊημδ δξγςπιν ηωαε ωξγεαψ αξημδ βπθιϊ - λι διΰ διιϊδ θιτεριϊ ψχ αχψα δωαθ δζδ αΰιζεψ εδιΰ τβςδ αςψκ αΰηγ ξλμ ςωψδ ξαπι δωαθ δζδ. ΰαμ ξωδε μΰ δρϊγψ ςν δδπηδ ωξγεαψ λΰο αξημδ βπθιϊ. λι δξημδ τβςδ αΰετο ξρϊεψι αςιχψ απωιν ειμγιν ελξςθ μΰ αβαψιν αεβψιν.
τψιφϊ δγψκ αδαπϊ δξημδ δβιςδ ξηχψ ΰεψη δηιιν ωμ δωαθ δζδ. λΰξεψ δν διε χπιαμιν (ΰελμι αωψ ΰγν) ΰαμ απιβεγ μωαθιν χπιαμιιν ΰηψιν ωΰλμε αωψ ΰγν ωμ ΰειιαιν ΰε ζψιν - δν διε ΰελμιν ΰϊ αωψ χψεαι ξωτηϊν ωπτθψε λγι μδςπιχ μδν λαεγ ΰηψεο. απερσ ξηχψ ΰπϊψτεμεβι μιξγ ωδπωιν εδιμγιν χιαμε μΰλεμ ΰϊ ξεηεϊ δπτθψιν ξϊεκ δΰξεπδ ωΰλιμϊ δξεη ϊεςιμ μδν. δβαψιν ΰλμε ξδημχιν δΰηψιν.
δχωψ αιο ΰλιμϊ ξεηεϊ πτθψιν εδετςϊ δξημδ δξρϊεψιϊ απωιν ειμγιν δαιΰδ αδξωκ μτιφεη βεψν δξημδ. βεψν δξημδ ΰεϊψ μτιλκ αξεη. ξηχψ ξεμχεμψι ωμ ξεηεϊ πβεςιν αξημδ δψΰδ ωβεψν δξημδ δεΰ ημαεο ξΰεγ ξωεπδ - ημαεο ωβεψν μδγαχδ αξημδ λξε ηιιγχ. ΰαμ ζδ ψχ ημαεο εμΰ ηιιγχ ΰε πβισ.
δημαεο δζδ (ωδιδ τςν ημαεο πεψξμι εωςαψ ΰζεωδι ξεθφιδ πγιψδ) εΰωψ βεψν μξημδ ξλεπδ τΐΜψΔιεΙώο (Prion). δξεθφιδ δζε βεψξϊ μημαεο δζδ μδϊχτμ ΰηψϊ ξδημαεο δπεψξμι αξψηα. λϊεφΰδ ξδωιπει δξψηαι αξαπδ δημαεο πτβςϊ τςιμεϊε δϊχιπδ. ΰαμ δξημδ πβψξϊ ξλκ ωλωημαεο ζδ αΰ αξβς ςν ημαεπιν ϊχιπιν αϊΰι ςφαιν αξεη εαςξεγ δωγψδ - εΰζ βεψν μωιπει γεξδ αξαπν εδτιλδ ωμδν ςφξν μημαεπι ξημδ ξγαχιν.
ωιπει ξψηαι ωμ ημαεο δτψιεο - χψγιθ: γς ξγς
δτβν αημαεπι δτψιεπιν δεψρ ΰϊ ϊΰι δςφα δπβεςιν αξεη εαξδψδ δξεη ξχαμ φεψ ωμ ρτεβ ςν ημμιν. αψβς ωτεφη ξπβπεο δξημδ ωδεςαψδ ωμΰ αφεψδ βπθιϊ ΰμΰ ςμ ιγι ΰλιμϊ ξεηεϊ πβεςιν δετρχ δξπδβ δχπιαμι δζδ ωμ απι δωαθ εΰιϊε ξεβψδ ξημϊ δχεψε. δΰξπν?
ξημϊ δχεψε ςφξδ ΰξπν πληγδ ςν δτρχϊ δχπιαμιεϊ ωμ δωαθ ΰαμ ξρϊαψ ωζε ΰιπδ δξημδ διηιγδ δπβψξϊ ςμ ιγι ημαεπι τψιεο (τψιεπιν) γεξιν. ςμ ξημϊ δτψδ δξωεβςϊ ωξςϊν? ζε μξωμ ψχ ΰηϊ δπβψξϊ ςμ ιγι τψιεπιν. ζε ξημδ ξγαχϊ μτψεϊ λϊεφΰδ ξΰλιμϊ ϊςψεαεϊ ξζεο δξλιμεϊ ξεηεϊ λαωιν θηεπιν - λαωιν δπβεςιν αξημϊ ρχψιιτι (Scrapie ). εδξημδ ξγαχϊ μΰγν ξΰλιμϊ τψεϊ ελπψΰδ μΰ ιωιψεϊ ξλαωιν. ξςψιλιν ωαςεμν ηγψε λ-400,000 τψεϊ πβεςεϊ μωεχ δξζεο.
ξημϊ δτψδ δξωεβςϊ. αϊξεπδ τψδ πβεςδ ωμΰ ιλεμδ μχεν - ξχεψ ειχιτγιδ ωιϊεσ
αιωψΰμ βιμε ςγ λδ ψχ τψδ ΰηϊ ηωεγδ αξημδ αχιαευ αψξϊ δβεμο - διΰ ελμ φΰφΰιδ δεωξγε ςμ ιγι ξωψγ δηχμΰεϊ. ξωψγ δηχμΰεϊ δωξιγ βν λΰμσ λαωιν ωπξφΰε πβεςιν αξημϊ ρχψιιτι αξωχι φτεο δΰψυ. ΰξπν ξΰζ ωπϊ 2002 μΰ δϊβμε αΰψυ ξχψιν περτιν ΰαμ ξλιεεο ωξωκ δϊτψφεϊ ξημϊ δτψδ δξωεβςϊ ΰεψκ ξρτψ ωπιν μΰ ξεςθ (ςγ ςωψεϊ ωπιν) ξΰζ δδγαχδ - δψι ςεγ ριαδ μλμ ηεααι δξεηεϊ μδξπς ξΰλιμδ ωμδν (ξμαγ ψξϊ λεμρθψεμ ΰρθψεπεξιϊ δξφειδ αλμ δημχιν δτπιξιιν - μιγιςϊ ξςψιφι ξρθψ ωσ ερλιπι δωσ (ωξεη δωπδ διδ ξΰεγ τετεμψι ων). γ"ΰ, ξιωδε ΰξψ μλν ωψχ αιωψΰμ ημχιν τπιξιιν λμ λκ ιχψιν - αΰιψετδ εΰψδ"α ημχιν τπιξιιν ςεμιν ξξω τψεθεϊ, λι λξςθ ΰσ ΰηγ ΰιπε χεπδ ΰεϊν.
ειω ςεγ ωϊι ξημεϊ ξρεβ δτψιεπιν αΰγν ωδο γεεχΰ ϊεψωϊιεϊ λξε ξημϊ χψειφτμγ-ιςχα (δπτεφδ ιεϊψ αιο ιδεγιν ξξεφΰ μεαι) εξημϊ ηερψ ωιπδ ξωτηϊι χθμπι (Fatal familial insomnia). δψΰωεπδ πβψξϊ αΰγν βν ξδτψιεπιν ωμ "δτψδ δξωεβςϊ". ΰϊν ξεζξπιν μςιιο αχιωεψιν, ΰν δν ξςπιιπιν ΰϊλν.
ατερθ δξωκ ΰρτψ ςμ ξηχψ ΰπϊψετεμεβι περσ ωδεαιμ μξηχψιν ξγςιιν ωξςμιν ΰϊ δωΰμδ ωαεεγΰι ϊαδιμ ΰϊλν: δΰν ξημϊ δρψθο ξγαχϊ? μξι ωδβις αχψιΰδ ςγ μλΰο, ΰπι λαψ ψεΰδ ΰϊ δΰπθπεϊ πωμτεϊ. ΰζ δΰν ιω ριαδ μγΰεβ ωΰτωψ μδγαχ αρψθο λξε ξωτςϊ? ΰπι ξπιη ωϊΰμφε μδωΰψ αξϊη ςγ μτερθ ωιτεψρν αδχγν. ξι ωμΰ χεψΰ λΰο αΰετο ψβιμ εξςεπιιο μχαμ δϊψΰεϊ αξιιμ ςμ ξεςγ τψρεν δτερθ δζδ ετερθιν απεωΰιν ξςπιιπιν ΰηψιν - ξεζξο μδφθψσ λξπει εμξμΰ λϊεαϊ ξιιμ αξχεν δξιεςγ αωεμιιν διξπιιν:
ααμεβ ζδ
αλμ δαμεβιν
λιπει:
χπχο δϊδ